Czym jest kara umowna w zleceniach przewozowych?

W świetle  art. 483 k.c. kara umowna stanowi zryczałtowane odszkodowanie za szkodę poniesioną w wyniku niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania. Wierzyciel nie musi wykazywać wysokości poniesionej szkody, wystarczy udowodnienie samego przewinienia drugiej strony, żeby domagać się umówionej kary umownej. Może to jednak działać również na niekorzyść uprawnionego do kary umownej – jeśli nic innego nie uzgodniono w umowie – nawet jeśli szkoda okazała się wyższa niż kara umowna, żądać można wyłącznie wysokości kary.

Ograniczenia dotyczące kary umownej przewidziane w prawie przewozowym

Polskie prawo przewozowe reguluje bardziej szczegółowo kwestię kary umownej w umowach dotyczących przewozu towarów. W art. 83 ust. 1 prawa przewozowego stanowi bowiem, iż odszkodowanie za szkodę wynikłą ze zwłoki w przewozie nie może przekraczać dwukrotności frachtu. W związku z tym zastrzeżona kara umowna nie może przewyższać tej granicy.  W praktyce w umowach transportowych często można  spotyka zapis dotyczący kary umownej uzależniający  jej wysokość od wielkości opóźnienia np. 10 Euro za każdą godzinę zwłoki, czy 50 Euro za każdy dzień zwłoki. W przypadku wystąpienia takich zapisów dotyczących kary umownej po osiągnięciu opisanego powyżej limitu nie mogłaby już być dalej naliczana.

Warto również pamiętać, iż art. 86 prawa przewozowego stanowi, iż powyższe ograniczenia nie dotyczą szkody wynikającej z winy umyślnej lub rażącego niedbalstwa przewoźnika. Dopuszczalny więc jej zapis w umowie, iż w przypadku, gdy szkoda powstała na skutek opóźnienia wynikła z winy umyślnej bądź rażącego niedbalstwa przewoźnika, kara umowna z tego tytułu będzie wyższa niż dwukrotność frachtu. Uprawniony nie będzie musiał wówczas wykazywać wysokości szkody, będzie musiał jednak za to udowodnić, iż powstała ona wskutek kwalifikowanego zawinienia przewoźnika.

Regulacja kary umownej w świetle Konwencji CMR

W przewozie międzynarodowym kwestię kary umownej za opóźnienie reguluje Konwencji CMR. Zgodnie z art. 23 ust. 5 Konwencji kara umowna nie może przekroczyć wysokości frachtu. Ten sam przepis upoważnia bowiem odbiorcę towaru do odszkodowania wyłącznie w sytuacji, gdy udowodni on poniesienie szkody wynikłej z opóźnienia. Tymczasem kara umowna za opóźnienie w przewozie wbrew brzmieniu art. 23 ust. 5 Konwencji zwalnia uprawnionego z obowiązku wykazywania szkody czyli de facto przenosi na drugą stronę ciężar dowodu, iż szkody nie było lub była wystąpiła ona w mniejszym rozmiarze . 

Obniżenie kary umownej

Mając do czynienia z karami umownymi za opóźnienie, należy pamiętać, iż istnieje możliwość ich zmiarkowania przez sąd. Przepis art. 484 § 2 kodeksu cywilnego stanowi bowiem, że można domagać się zmniejszenia kary umownej, jeśli zobowiązanie zostało w znacznej części wykonane bądź gdy kara ta jest rażąco wygórowana. W wielu wypadkach, gdy opóźnienie jest nieznaczne i nie powoduje w zasadzie żadnych konsekwencji, kara umowna w wysokości np. 100 % frachtu może zostać uznana za rażąco wygórowaną. 

Kary Umowne za Nieprawidłowe Wykonanie Zlecenia Przewozowego

Kary za Opóźnienie w Transporcie Drogowym

Z doświadczenia naszych klientów, sprawy dotyczące dochodzenia kary umownej w transporcie, za opóźnienie dostawy okazują się niekiedy dość trudne, dlatego pomoc adwokata może się okazać nieoceniona. Nasza Kancelaria Prawna Rzeszów zajmuje się doradztwem prawnym, obsługą prawną firm transportowych i prowadzeniem spraw z zakresu prawa transportowego, dlatego jeśli potrzebujesz pomocy w tym zakresie umów się na spotkanie. Numer telefonu, adres korespondencyjny oraz adres e-mail znajdziesz w zakładce KONTAKT. Zapraszamy do siedziby naszej Kancelarii Adwokackiej w centrum Rzeszowa.

Dobry Adwokat Rzeszów