Z uwagi na szerzenie się pandemii koronawirusa coraz częściej mają miejsce sytuacje, kiedy pomiędzy stronami dochodzi do niewykonania umowy gospodarczej. Niemożność realizacji umowy odnosi się zarówno do umów o charakterze finansowym jak i umów o charakterze niepieniężnym. Należy pamiętać, iż ze względu na wystąpienie pandemii koronawirusa nie dochodzi automatycznie do zmiany zawartych umów. Jednakże wobec wprowadzanych przez Rząd ograniczeń może dojść do sytuacji, kiedy to niezależnie od stron wykonanie umowy jest niemożliwe, czy wówczas zobowiązanie wygasa? Czy z uwagi na przekroczenie terminu wykonania umowy strony mogą żądać kary umownej?
Aktualna sytuacja na rynku związana z pandemią Koronawirusa, spędza sen z powiek nie jednej osobie. Tak samo jak o swoje zdrowie, obawiamy się wpływu obecnej sytuacji na gospodarkę naszego kraju jak i przyszłość prowadzonych przez nas firm. Wielu przedsiębiorców obawia się, że realizacja wielu umów handlowych została lub może zostać w przyszłości znacząco utrudniona pandemią choroby COVID-19 wywoływanej przez wirusa SARS-CoV-2. Przedsiębiorcy już rozpoczynają szacowanie strat, choć wiele zależy od tego, jak sytuacja będzie się rozwijać w najbliższym czasie. Część naszych klientów będących przedsiębiorcami zadaje nam pytanie czy stan zagrożenia epidemicznego zwalnia ich z obowiązku wykonania zapisów umów. Dotyczy to zarówno zobowiązań o charakterze finansowym (w szczególności kredytowych), jak i tych o charakterze niepieniężnym. Warto pamiętać, iż o ile strony w konkretnej umowie nie uzgodniły inaczej – problemy przedsiębiorców związane z walką z koronawirusem nie powodują automatycznej zmiany zawartych przez nich umów. Nie oznacza to jednak, że obecna sytuacja nie ma w ogóle wpływu na ich treść.
Umowy o charakterze niepieniężnym
Stan epidemii w jakim obecnie się znajdujemy może powodować obiektywną niemożliwość wykonania przed przedsiębiorców niektórych zobowiązań o charakterze niepieniężnym wynikających z zawartych przez nich umów. Wchodzą tu w grę takie sytuacje jak np. organizacja imprez masowych, organizacja przyjęć weselnych (niemożliwa ze względu na zakaz zgromadzeń publicznych) czy też obiektywny brak możliwości terminowej realizacji wcześniej zakontraktowanych dostaw na przykład w związku z zamknięciem granic. Przedsiębiorca borykający się z tego rodzaju problemem może się wówczas powołać na tzw. następczą niemożliwość świadczenia określoną w art. 475 § 1 k.c. Zgodnie z tym przepisem, jeżeli świadczenie stało się niemożliwe wskutek okoliczności, za które dłużnik nie ponosi odpowiedzialności, to wówczas takie zobowiązanie wygasa. Pamiętajmy jednak, iż w związku z wygaśnięciem takiej umowy wszelkie zaliczki i inne płatności na poczet świadczenia podlegają zwrotowi.
Kary umowne za opóźnienia w realizacji umów
Z całą pewnością przestój gospodarczy wywołany pandemią koronawirusa będą powodował opóźnienia w realizacji różnego rodzaju umów, w związku z mniejszą dostępnością pracowników, towarów itp. Oczywistym jest, że w takich warunkach terminowa realizacja umów będzie niemożliwa. Jednak warto pamiętać, że takie opóźnienie nie będzie skutkować obowiązkiem zapłaty kar umownych. Odpowiedzialność taka nie zachodzi, jeśli przyczyną niewykonania w terminie zobowiązania są okoliczności, za które wykonawca nie ponosi odpowiedzialności. Jeżeli zatem przyczyną nieterminowej realizacji umowy będą okoliczności związane z koronawirusem, a wykonawca będzie w stanie to wykazać wówczas będzie mógł uchylić się od odpowiedzialności za przekroczenie terminu wykonania umowy.
Regulowanie zobowiązań finansowych w okresie epidemii
Zupełnie inaczej sytuacja wygląda jeśli chodzi o zawarte przez przedsiębiorców zobowiązania finansowe, bowiem stan zagrożenia epidemicznego nie powoduje automatycznie zwolnienia z obowiązku zapłaty rat kredytu. Mimo to sektor bankowy wychodzi naprzeciw aktualnej sytuacji i zasadniczo pozytywnie ustosunkowany jest do odraczania spłaty rat w związku z epidemią, a Prezes Zarządu Banków Polskich zapewnił, że banki umożliwią odroczenie rat kapitałowych i odsetkowych przynajmniej przez okres 3 miesięcy z automatycznym wydłużeniem o ten okresu czasu spłaty kredytu pod warunkiem przedłużenia okresu zabezpieczenia spłaty kredytu. Przedsiębiorcy zainteresowani taką ulgą powinni zwrócić się do swojego banku o informację na jakich warunkach mogliby z takich „wakacji kredytowych” skorzystać.
Realizacja Umów Gospodarczych w Okresie Epidemii
Jeżeli jesteś zainteresowany powyższym tematem i borykasz się z podobnym problemem nasi prawnicy z Kancelarii adwokackiej postarają się Ci pomóc i znajdą rozwiązanie najbardziej korzystne dla twojej firmy. Numer telefonu, adres korespondencyjny oraz adres e-mail znajdziesz w zakładce KONTAKT. Zapraszamy do siedziby naszej Kancelarii Adwokackiej w centrum Rzeszowa. Sprawdź nasze usługi adwokackie i zobacz jakie sprawy prowadzimy dla klientów.
Adwokat Prawo Gospodarcze Rzeszów