W przypadku śmierci spadkodawcy dochodzi do przejścia praw i obowiązków majątkowych na inne osoby. Niemniej jednak nie oznacza to, iż sprawy spadkowe są załatwione, bowiem nie zawsze wiadomo kto i w jakim zakresie otrzyma spadek, a także jakim dokumentem będzie stwierdzone, iż doszło do nabycia spadku.

Stwierdzenie nabycia spadku może nastąpić w dwóch trybach:
1. w postępowaniu sądowym – postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku;
2. w drodze postępowania przed notariuszem – notarialny akt poświadczenia dziedziczenia.

1. Kto może żądać stwierdzenia nabycia spadku?

Zgodnie z przepisem art. 1025 § 1 k.c. w postępowaniu sądowym Sąd na wniosek osoby mającej w tym interes stwierdza nabycie spadku przez spadkobiercę. Zatem osobami zainteresowanymi mogą być: spadkobiercy; wierzyciele spadkodawcy; uprawnieni do zachowku; zapisobiercy (z zapisów zwykłych, jak i windykacyjnych); wierzyciele spadkobiercy lub zapisobiercy windykacyjnego; osoby nie roszczące sobie praw do spadku, lecz zainteresowane wykazaniem faktu, że nie są spadkobiercami i nie ponoszą odpowiedzialności za długi spadkowe; oraz wykonawca testamentu.

Istnieje również możliwość uzyskania stwierdzenia nabycia spadku w toku postępowania przed notariuszem, bowiem można uzyskać akt poświadczenia dziedziczenia, który sporządza notariusz. Zauważyć należy osobami uprawnionymi do uzyskania aktu poświadczenia dziedziczenia są jedynie osoby, które mogą być spadkobiercami ustawowymi bądź testamentowymi bądź osoby na rzecz których został uczyniony zapis windykacyjny.

2. Postępowanie o stwierdzenie nabycia spadku

Postępowanie w przedmiocie stwierdzenia nabycia spadku następuje na podstawie postępowania określonego w Tytule VI Kodeksu Postępowania Cywilnego – Stwierdzenie nabycia spadku lub przedmiotu zapisu windykacyjnego – art. 669 – 6792. Postępowanie w sprawie stwierdzenia nabycia spadku odbywa się w trybie nieprocesowym. Uczestnikami takiego postępowania są zarówno spadkobiercy ustawowi, spadkobiercy testamentowi jak również osoby, której praw dotyczy wynik postępowania.

Sądem właściwym do prowadzenia postępowania o stwierdzenie nabycia spadku jest zasadniczo Sąd ostatniego miejsca zwykłego pobytu spadkodawcy. Zatem Sąd Rejonowy w Rzeszowie będzie właściwy do rozpoznania sprawy, jeżeli to właśnie w Rzeszowie znajdowało się ostatnie miejsce zwykłego pobytu zmarłego.

Opłata sądowa od wniosku o stwierdzenie nabycia spadku wynosi 50 zł, podobnie opłata w wysokości 50 zł będzie w przypadku odebrania oświadczenia o przyjęciu lub odrzuceniu spadku.

3. Co z urzędu Sąd bada w toku postępowania o stwierdzenie nabycia spadku?

W postępowaniu o stwierdzenie nabycia spadku Sąd z urzędu zobowiązany jest badać kto należy do kręgu spadkobierców, a także czy spadkobierca pozostawił po sobie testament. W przypadku istnienia testamentu spadkodawcy, Sąd wzywa do złożenia testamentu osobę, w stosunku do której będzie uprawdopodobnione, iż testament znajduje się właśnie u niej. Zauważyć należy, iż takich sytuacjach często zdarza się, iż pomiędzy stronami powstaje spór w przedmiocie ustalenia czy testament jest ważny. Wówczas tą kwestię rozstrzyga Sąd w toku postępowania o stwierdzenie nabycia spadku. Więcej informacji na ten temat w artykule pt. "Unieważnienie testamentu".

Postanowienie o stwierdzenie nabycia spadku dotyczy wszystkich spadkobierców oraz całości spadku. Sąd wydając postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku wskazuje wszystkich spadkobierców, którzy nabyli spadek a także określa wysokość przypadających im udziałów. W przypadku nabycia przedmiotu z zapisu windykacyjnego w postanowieniu Sąd wymienia zarówno osobę zapisobiercy i przedmiotu zapisu.

4. Czym Sąd nie zajmuje się w trakcie postępowania o stwierdzenie nabycia spadku?

W trakcie postępowania o stwierdzenie nabycia spadku Sąd nie orzeka o niegodności spadkobiercy, o wyłączeniu małżonka od dziedziczenia czy też nie zajmuje się ustaleniem co wchodzi w skład spadku.

5. Termin do stwierdzenia nabycia spadku

W przepisie art. 1026 K.c. uregulowano, iż stwierdzenie nabycia spadku oraz wydanie aktu poświadczenia dziedziczenia nie może nastąpić przed upływem 6 miesięcy od otwarcia spadku.

Od powyższej zasady istnieje wyjątek, bowiem stwierdzenie nabycia spadku może nastąpić przed upływem terminu, gdy wszyscy znani spadkobiercy złożyli oświadczenie o przyjęciu bądź odrzuceniu spadku. Wskazać należy, iż oświadczenie o przyjęciu lub odrzuceniu spadku można złożyć także w toku postępowania o stwierdzenie nabycia spadku.

6. Stwierdzenie nabycia spadku i co dalej

Dopiero postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku czy też akt poświadczenia dziedziczenia stanowi dowód na potwierdzenie, że dana osoba jest spadkobiercą oraz w jakiej wysokości przypada jej udział, a także określa kto jest zapisobiorcą windykacyjnym.

Niemniej jednak po uzyskaniu postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku lub aktu poświadczenia dziedziczenia należy dokonać obowiązki podatkowe. Otóż należy w właściwym Urzędzie Skarbowym przedstawić oświadczenie o przyjęciu praw do spadku. Z kolei w przypadku, gdy spadkobierca nie podlega zwolnieniu od podatku od spadków i darowizn zobowiązany jest opłacić podatek.

W przypadku gdy w skład spadku wchodzi nieruchomość Spadkodawca powinien uwidocznić się jako właściciel w księdze wieczystej.

Należy pamiętać, iż w postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku oraz akt poświadczenia dziedziczenia określa jedynie w jakim ułamku osoby zostają powołane do spadku. Zatem aby ustalić jakie rzeczy przypadają konkretnemu Spadkodawcy koniecznym jest przeprowadzenie postępowania o dziale spadku.

Sprawy o  stwierdzenie nabycia spadku niejednokrotnie sprawiają stronom duże problemy zwłaszcza jeśli krąg spadkobierców nie jest ustalony bądź w toku postępowania badana jest ważność testamentu, dlatego pomoc adwokata może się okazać nieoceniona. Nasza Kancelaria Adwokacka w Rzeszowie zajmuje się sprawami o stwierdzenie nabycia spadku zarówno w przypadku dziedziczenia ustawowego, jak również w sytuacjach dziedziczenia z testamentu.

Stwierdzenie nabycia spadku Rzeszów

Jak Nabyć Spadek

Jeżeli interesuje Cię tematyka artykułu i masz pytania związane z stwierdzeniem nabycia spadku, chcesz wiedzieć jak nabyć spadek? Ile kosztuje nabycie spadku? Jak wygląda nabycie spadku z testamentu a jak z ustawy - Skontaktuj się z nami. Numer telefonu, adres korespondencyjny oraz adres e-mail znajdziesz w zakładce KONTAKT. Zapraszamy do siedziby naszej Kancelarii Adwokackiej w centrum Rzeszowa. Sprawdź zakres usług adwokackich naszej kancelarii.

Sprawy Spadkowe Adwokat Rzeszów