Obowiązek zaspokajania potrzeb rodziny
Obowiązek przyczyniania się do zaspokajania potrzeb rodziny, który to reguluje art. 27 KRO może polega w całości lub w części, na osobistych staraniach o wychowanie dzieci i na pracy we wspólnym gospodarstwie domowym. Powyższe oznacza, że jeżeli na przykład matka dzieci nie pracuje zawodowo, ponieważ jej rola w rodzinie polega na osobistych staraniach o wychowanie dzieci, to ojciec który pracuje ma obowiązek przyczyniać się do zaspokajania materialnego potrzeb rodziny poprzez przekazywanie pieniędzy na jej utrzymanie.
Wpływ separacji faktycznej na zaspokajanie potrzeb rodziny?
Jeśli chodzi o wpływ separacji faktycznej na istnienie omawianego obowiązku przyczyniania się do zaspokajania potrzeb rodziny zdania w piśmiennictwie są podzielone. Przeważająca większość orzecznictwa i doktryny stoi na stanowisku, iż rozłączenie małżonków nie znosi obowiązku ustanowionego w art. 27 KRO, może jedynie wpłynąć na jego ukształtowanie i zakres. Analizując przepis art. 27 KRO pod kątem jego funkcji można bronić poglądu przeciwnego twierdząc, że w wypadku separacji faktycznej małżonków i braku między nimi jakiejkolwiek więzi, rodzina, którą małżonkowie wcześniej tworzyli, de facto nie istnieje, co uzasadniałoby uchylenie obowiązku przewidzianego w art. 27 KRO. Sąd Najwyższy w uchwale Pełnego Składu Izby Cywilnej i Administracyjnej z dnia 16.12.1987 r., III CZP 91/86 (OSNCP 1998, z. 4, poz. 42), wyjaśnił, że “obowiązek alimentacyjny z art. 27 KRO dotyczy zarówno rodziny, której członkowie tworzą wspólnotę gospodarczą, jak i takiego przypadku separacji faktycznej, gdy tylko jeden z małżonków pozostaje z dziećmi we wspólnym gospodarstwie rodzinnym. Separacja faktyczna bowiem nie powinna wywierać ujemnego wpływu na zakres zaspokajania potrzeb dzieci z małżeństwa, a potrzeb tych w praktyce nie da się oddzielić od potrzeb tego z rodziców, przy którym dzieci pozostały. Dlatego nawet zupełne zerwanie pożycia małżeńskiego nie uchyla obowiązku przewidzianego w art. 27 KRO, ale może wpłynąć na jego ukształtowanie i zakres”.
Czy małżonek winny separacji może żądać alimentów na siebie?
Powszechnie przyjmuje się, że jedynie w wypadkach szczególnych, np. gdy małżonek, który z własnej winy zerwał pożycie lub małżonek postępujący rażąco niewłaściwe domaga się zasądzenia świadczenia z art. 27 KRO, sąd może odmówić uwzględnienia roszczenia, jako sprzeczne z zasadami współżycia społecznego. Odpowiadając ściśle na w/w pytanie, małżonek winny separacji faktycznej, może wnieść pozew o zaspokojenie potrzeb rodziny, jednak musi się on liczyć z tym, iż sąd może jego powództwo oddalić.
Kiedy wygasa obowiązek alimentacji na rzecz rodziny?
Odpowiedzi na powyższe pytanie udzielił Sąd Najwyższy uchwałą o sygn. akt III CZP 39/11 z dnia 13 lipca 2011 r., w której podkreślił, że obowiązek małżonków przyczyniania się do zaspokajania potrzeb rodziny (zwany czasem błędnie „obowiązkiem alimentacyjnym”), wynikający z art. 27 KRO, wygasa z chwilą uprawomocnienia się wyroku orzekającego rozwód. Obowiązek przyczyniania się do zaspokajania potrzeb rodziny jest często mylnie utożsamiany z obowiązkiem alimentacyjnym, choć podstawy prawne oraz przyczyny powstania ww. obowiązków są zupełnie różne. Należy zatem podkreślić, że z chwilą uprawomocnienia się wyroku orzekającego rozwód obowiązek przyczyniania się do zaspokajania potrzeb rodziny (określony w art. 27 KRO) wygasa. Jeśli jeden z małżonków, chce otrzymać po orzeczeniu rozwodu środki utrzymania, musi o nie wystąpić na podstawie art. 60 KRO. W przypadku zaś, gdy w orzeczeniu rozwodowym zasądzony zostanie na rzecz jednego z małżonków obowiązek alimentacyjny nie należy postrzegać go jako kontynuacji istniejącego wcześniej obowiązku wynikającego z art. 27 KRO., ale jako nowy obowiązek powstały na podstawie art. 60 KRO.
Zaspokajanie Potrzeb Rodziny w Trakcie Małżeństwa
Jeżeli interesuje Cię tematyka artykułu i masz pytania związane z obowiązkiem przyczyniania się do zaspokajania potrzeb rodziny, skontaktuj się z nami. Numer telefonu, adres korespondencyjny oraz adres e-mail znajdziesz w zakładce KONTAKT. Zapraszamy do siedziby naszej Kancelarii Adwokackiej w centrum Rzeszowa. Sprawdź również nasz zakres usług prawnych.
Adwokat od Rozwodów Rzeszów